Onderwijs

Thema 2.4: Onderwijs

Product 1: Onderwijsbeleid

Wat wilden we hiervoor doen

Een leeromgeving voor taal en techniek, waar kinderen spelenderwijs leren en zich ontwikkelen. Afspraken over tijd en ruimte voor kinderen om te bewegen, sporten en leren gezond te eten en drinken. Betere aansluiting van opleidingen en bedrijfsleven. Creativiteit in de leerlijn, zodat kinderen kennis maken met cultuur, techniek en wetenschap. Basis- en voortgezet onderwijs hebben aandacht voor maatschappelijk betrokken onderwijs (onder andere ouderparticipatie en –betrokkenheid). Jongeren zijn zich bewust van de betekenis van samenleven (ervaring opdoen bij bedrijven, maatschappelijke organisaties en instellingen). De regeling Kostwinnersgezinnen en de Taalprogramma’s blijven. Samen met onderwijs investeren in de verbinding tussen jeugd en ouderen. Samen met studenten vormgeven aan de introductie in 2016 en aanstellen van de studentenraad 'Breda Studentenstad'. Relatie leggen tussen jeugdhulp en onderwijs voor passend onderwijs op maat voor alle Bredase leerlingen. Tegengaan van voortijdig schoolverlaten, begeleiden van jongeren naar school, vervolgonderwijs of werk. Samen met de provincie onderzoeken we de mogelijkheid van een Graduateschool voor bijvoorbeeld logistiek en security in Breda.

Wat hebben we ervoor gedaan

Mate van realisatie

Gerealiseerd

Toelichting

In de Strategische Onderwijsagenda Breda zijn met het onderwijs en de partners de thema’s en ambities voor de komende jaren bepaald. Daarin staan de pijlers taal en techniek centraal. Hierover zijn afspraken gemaakt en activiteiten uitgevoerd in het kader van de doorgaande leerlijn. Er wordt een rijke leeromgeving voor taal en techniek ingericht, waar kinderen spelenderwijs leren en zich ontwikkelen. In de basis van de taal scoort VVE en het onderwijs hoog in inspectierapporten met de aanpak VVE, Eerste Opvang Anderstaligen en andere activiteitengericht op taal.  In 2016 is een pop-up versie van De Uitvindfabriek in de Faam ingericht. Er is gewerkt aan de “Ladekast voor Wetenschap en Techniek” en  deskundigheidsbevordering van de techniek coördinatoren in primair onderwijs. Er zijn 603 leerkrachten bereikt en meer dan 150 scholen met onder meer een sneakpreview in de Faam. De Uitvindersfinale heeft plaatsgevonden waaraan door 480 leerlingen uit de regio is deelgenomen. De finale in de Faam heeft 150 leerlingen bereikt en is beoordeeld door een jury van stakeholders. In de pop up Uitvindfabriek zijn 400 leerlingen in de faam ontvangen. De Uitvindfabriek geeft een boost aan het technisch onderwijs door het stimuleren van leerlingen om bewust te kiezen voor een opleiding in de techniek waar de komende jaren grote tekorten worden verwacht door vergrijzing en onvoldoende afgestudeerden (in lijn met Techniek Pact).

 

Er is samen wordt met het onderwijs en partners inhoud gegeven aan het thema creativiteit, cultuur en techniek. In onder meer de creatieve industrie is de behoefte aan 21ste-eeuwse vaardigheden zoals creativiteit, vermogen tot samenwerken, mediawijsheid en kritisch denken groot. Het Platform Onderwijs2032 signaleert ‘dat onderwijs de creativiteit en de nieuwsgierigheid van leerlingen moet prikkelen en toekomstige burgers moet helpen buiten bestaande kaders te leren denken en werken.’ Juist in cultuur- en techniekonderwijs worden deze vaardigheden geleerd. Daar zet Breda op in met de inrichting van creatieve leeromgevingen voor onderzoekend en ontdekkend leren in de Uitvindfabriek, Nieuwe Veste en binnen het onderwijs zelf. Datzelfde gebeurt in het hoger onderwijs. Zo is Imagineering is het thema waar veel van de creatieve expertise van ondernemers aan kan worden gelinkt. Dit is een logisch gevolg van de verschillende opleidingen bij Avans (inclusief Akademie voor Kunst en Vormgeving St. Joost, AKV St. Joost), NHTV en het ROC West-Brabant. Beeld en verbeelding staan bij veel van de opleidingen centraal zoals Communications and Multimedia Design van Avans, bij Creative Media and Game Technologies van NHTV en bij Grafisch Ontwerp van AKV St. Joost. Kennis is de motor van innovatie en voedt de verbeelding. De topsectorenaanpak versnelt innovatief ondernemerschap, jaagt de verdienkracht aan en stimuleert creatieve oplossingen voor maatschappelijke uitdagingen.

 

Cultuureducatie: bijna vijftig Bredase basisscholen volgen jaarlijks het programma van De Ontdekking. Dit betekent dat meer dan 650 groepen, ofwel meer dan 16.000 leerlingen en hun leerkrachten en begeleiders met een of meerdere aspecten van het culturele aanbod in aanraking komen. Bijna alle (gedeeltelijk) gesubsidieerde culturele instellingen participeren samen in De Ontdekking. De Culturele Ladekast biedt leerkrachten houvast bij het kiezen van programma's. De cultuuraanbieders hebben met de Culturele Ladekast een houvast voor de ontwikkeling van een cultuuraanbod dat naadloos aansluit op de vraag van de school.

 

In het voortgezet onderwijs is het Bredase model voor Maatschappelijk Betrokken onderwijs uitgevoerd op 6 scholen. Er zijn twee nieuwe scholen aangesloten aan de ISB. In totaal hebben 200 leerlingen in Breda deelgenomen. Ook is Dé Vrijwilligersmarkt georganiseerd waaraan door 600 jongeren van 6 scholen (waarvan 2 nieuwe scholen) en 60 maatschappelijke organisaties is deelgenomen. In samenwerking met onder andere De Rooi Pannen, Popcorner, Breda Fietst, et cetera O.  

 

De denkkracht en innovatie van jeugd en jongeren zelf wordt gebruikt in het vormgeven van opgaves in de gemeente door een meerjaren samenwerking met Missing Chapter Foundation (MCF). In 2016 benaderde de MCF de gemeente om samen te kijken naar een samenwerking en een Raad van Kinderen in te stellen. Er is in lijn met de Voorjaarsnota besloten een samenwerking te starten over de schooljaren 2016/2017, 2017/2018 en 2018/2019. Breda is de eerste gemeente in Nederland waar de MCF mee gaat samenwerken. De uitkomsten en aanpak zijn daarmee ook interessant voor andere gemeenten. Het inzetten van een Raad van Kinderen draagt bij aan de structurele inzet van kinderen om mee te denken over maatschappelijke vraagstukken binnen de gemeente. Deze resultaten zijn inspiratie voor mogelijke toekomstige besluitvormingsprocessen, wat aansluit bij de ambitie Kindvriendelijke stad. Na een intensieve voorbereiding met Bestuurlijk Overleg Breda (BOB) en scholen start het traject voor het schooljaar 2016/2017 met de John F. Kennedy school (JFK school). Zij doen een onderzoek naar het voorgelegde dilemma met betrekking tot het thema Armoede.

 

De Regeling Kostwinnersgezinnen Kinderopvang is bedoeld om ouders / verzorgers van peuters / kleuters die geen tegemoetkoming in de kosten kinderopvang van het rijk ontvangen, van gemeentewege tegemoet te komen. In 2016 zijn circa 200 peuters bereikt. Dat is ongeveer evenveel als in 2015. Per begin 2016 is de folder ‘Peuterkorting Breda 2016’ opgesteld om de regeling extra bekendheid te geven. De folder is huis-aan-huis verspreid en gepubliceerd op de gemeentelijke website. In 2016 is de ouderbijdrage verder omlaag gebracht zodat het voor ouders / verzorgers nog aantrekkelijker wordt hun kind naar de kinderopvang te laten gaan. De regeling maakt onderdeel uit van het Onderwijs Achterstanden Beleid (OAB) Gezien het feit dat het OAB onderhevig is aan verandering, bestaat de kans dat de regeling in de loop van 2017 komt te vervallen.

 

De Studentenraad is in 2016 formeel opgericht en ingeschreven bij de Kamer van Koophandel met een bestuur bestaande uit studenten. De Studenteraad ontvangt steun en raad vanuit de hogescholen in Breda. De Studentenraad heeft 2016 gebruikt om zich te organiseren en om verbindingen aan te gaan met de verschillende studie- en studentenverenigingen. Belangrijke opgave voor de Studentenraad is om te bepalen welke onderwerpen zij van belang vinden om te agenderen en op in te zetten zoals het belang van een gezamenlijke (Avans en NHTV) stadsbrede introductieperiode bij het begin van het studiejaar. De gemeente heeft gevraagd om voor 2017 aan te geven waar de Studentenraad voor staat en hen uitgenodigd voor inhoudelijk overleg. De onderwijsinstellingen en wethouder Onderwijs hechten aan het betrekken van mbo studenten bij de Studentenraad. De Studentenraad zal in 2017 deze punten verder ontwikkelen.

 

Met de invoering van passend onderwijs in 2015 hebben alle scholen zorgplicht. Soms heeft een leerling meer zorg en begeleiding nodig dan gebruikelijk is voor een kind van een bepaalde leeftijd. Vaak gaat het om maatwerk en zijn standaardoplossingen niet voorhanden.  Onderwijszorgarrangementen vragen bij uitstek om samenwerking en flexibiliteit van gemeenten, samenwerkingsverbanden passend onderwijs en jeugdhulporganisaties. Bundeling van middelen uit onderwijs en jeugdhulp zijn hier ook voor nodig. In 2017 wordt er extra geïnvesteerd in het informeren en arrangeren van verdere ontwikkelingen van onderwijs- en zorgarrangementen.

 

De inzet van de gemeente is vooral gericht geweest op het stimuleren van de structurele samenwerking tussen het onderwijs en het bedrijfsleven door middel van de clusters die de afgelopen jaren zijn opgebouwd op het gebied van Logistiek, Maintenance en Biobased Economy. Het bedrijfsleven neemt deel aan werkveld adviesraden waar de inhoud van het onderwijs (curricula) wordt besproken en waar de vraag beantwoord moet worden of het onderwijs nog goed aansluit bij de behoefte van het bedrijfsleven. Vaak zijn deze bedrijven al verbonden met het onderwijs door het begeleiden van stagiaires. Tegelijkertijd worden bedrijven steeds vaker gevraagd om praktijk lessen te verzorgen in het onderwijs. Op deze wijze wordt het onderwijs steeds meer praktijkgericht waarbij ook al met multidisciplinaire teams wordt gewerkt en de echte wereld wordt geïntegreerd in het onderwijs. Dit gebeurt zowel op mbo als op hbo niveau.

 

Waarop gingen we rapporteren/verantwoorden

Brede ontwikkeling taal

(Uitvoeren Brede ontwikkeling Taal: kinderen leren spelend en onderzoekend zelf taal ontdekken)

Status van de indicator

Gereed

In 2016 hebben 450 kinderen (2,5 - 4 jaar) met taal achterstand 10 uur per week voorschoolse educatie gekregen. Alle kinderen in Breda kregen bij 7 maanden Boekstart.

 

In leeftijd van 16- 20 maanden kregen 120 ouders van VVE kinderen gedurende 10 weken wekelijks ondersteuning in de thuissituatie van Dreumes Spel Thuis en Video-hometraining.

 

Op de leeftijd van 2,5 jaar kregen 180 ouders van VVE kinderen gedurende 20 weken wekelijks VVE Spel Thuis aangeboden.

 

In totaal 120 ouders van 4 jarige VVE kinderen kregen gedurende 20 weken wekelijks de VoorleesExpress aangeboden.

 

In 2016 hebben 190 kinderen (4-6jr) met taalachterstand een  speciaal aanbod gekregen.

 

Aan 150 leerlingen is Eerste Opvang Anderstaligen aangeboden.

 

In 2016 zijn 368 leerlingen ondersteund in Schakelklassen.

 

Internationale Schakelklassen op het ROC: 287 leerlingen in het schooljaar 2016/2017 (in vergelijking: 173 leerlingen in het schooljaar 2015/2016).

 

Op het gebied van taal is naast het reguliere aanbod van Logo 3.000, Schakelklassen en eerste opvang anderstaligen een extra impuls gedaan op extra taalondersteuning in het 2e en 3e jaar na de Eerste Opvang Anderstaligen. Met VVE Taalmaatjes werden laaggeletterde ouders ondersteund bij het programma LOGO 3000.

 

Daarnaast is een intensief traject voor statushouders gestart in de bibliotheek door stichting Welkomsttaal. Hier zijn tevens het taalspreekuur en taalcafé ingericht om te zorgen voor een laagdrempelig aanbod voor de diverse doelgroepen. Het netwerk BredaTaal is steviger gestructureerd en verbindt de diverse groep aan taalaanbieders. Daarnaast is de groep aanbieders rondom inburgering bijeen gebracht om te zorgen voor meer uitwisseling van informatie over deelnemers en betere afstemming van het aanbod. In totaal werden meer dan 200 statushouders bereikt met een aanbod via welkomsttaal. Daarnaast werd in het kader de WEB door ROC en de Bibliotheek een groot aantal niet taalvaardige Bredanaars bereikt.

 

Creativiteit, Techniek en Cultuur

(Meer aandacht voor Creativiteit, Techniek en Cultuur in onderwijs in samenwerking met bedrijfsleven)

Status van de indicator

Op schema

In de onderwijsagenda wordt met onderwijs en partners inhoud gegeven aan het thema creativiteit, cultuur en techniek. In onder meer de creatieve industrie is de behoefte aan 21ste-eeuwse vaardigheden zoals creativiteit, vermogen tot samenwerken, mediawijsheid en kritisch denken groot. Het Platform Onderwijs 2032 signaleert ‘dat onderwijs de creativiteit en de nieuwsgierigheid van leerlingen moet prikkelen en toekomstige burgers moet helpen buiten bestaande kaders te leren denken en werken.’ Juist in cultuur- en techniekonderwijs worden deze vaardigheden geleerd. Daar zet Breda op in met de inrichting van creatieve leeromgevingen voor onderzoekend en ontdekkend leren in de Uitvindfabriek, Nieuwe Veste en binnen het onderwijs zelf. Datzelfde gebeurt in het hoger onderwijs. Zo is Imagineering het thema waar veel van de creatieve expertise van ondernemers aan kan worden gelinkt. Dit is een logisch gevolg van de verschillende opleidingen bij Avans (inclusief Academie voor Kunst en Vormgeving St. Joost, AKV St. Joost), NHTV en het ROC West-Brabant. Beeld en verbeelding staan bij veel van de opleidingen centraal zoals Communications and Multimedia Design van Avans, bij Creative Media and Game Technologies van de NHTV en bij het Grafisch Ontwerp van AKV St. Joost. Kennis is de motor van innovatie en voedt de verbeelding. De topsectorenaanpak versnelt innovatief ondernemerschap, jaagt de verdienkracht aan en stimuleert creatieve oplossingen voor maatschappelijke uitdagingen.

 

Na een uitgebreid gezamenlijk onderzoek in 2015 is in 2016 een begin gemaakt voor een gezamenlijk introductieprogramma voor de nieuwe studenten aan het begin van het nieuwe studiejaar. In 2016 is er overeenstemming én afstemming gekomen tussen Avans en de NHTV over één gezamenlijke week voor de introductie. In 2017-2018 zal de introductie uit een paar gezamenlijke onderdelen bestaan op de dinsdagmiddag en -avond in de vorm van een gezamenlijke lunch, informatiemarkt, voorstelling in het Chassé Theater afgesloten met een Kroegentocht. Ook is er in 2016 een aanzet gegeven voor het programma vanaf 2018 waarbij Breda zich zal inzetten om verschillende partners te betrekken bij de introductie zoals culturele partners. In de loop 2017 wordt begonnen met de voorbereidingen voor 2018 door een gezamenlijk projectteam.

 

 

Sport en bewegen

(Meer ruimte om te bewegen op scholen in de buurt)

Status van de indicator

Gereed

De buurtsportcoaches werken voortdurend samen met sportaanbieders en het onderwijs op het gebied van sporten en bewegen voor kinderen en jongeren. Voor een verder overzicht ten aanzien van uitgevoerde activiteiten, wordt verwezen naar Programma 1 thema 1.7 “Sport”.

Betrokken onderwijs

(Grotere maatschappelijke betrokkenheid van het onderwijs)

Status van de indicator

Op schema

Om de maatschappelijke betrokkenheid van het onderwijs verder te stimuleren is gestart met de voorbereidingen van de missing chapter foundation in Breda. Het traject is gestart met de JFK school in Breda, met het thema armoedebeleid. Ook is er een koppeling gemaakt met vier andere scholen tijdens de verkiezing van de kindercultuurnachtburgemeester.

Maatwerk

(Meer maatwerk in extra ondersteuning)

Status van de indicator

Op schema

Voor een overzicht ten aanzien van de uitgevoerde activiteiten, wordt verwezen naar Programma 1 thema 1.1 “Opgroeien”.

Product 2: Onderwijshuisvesting

Wat wilden we hiervoor doen

Building Breda (voortgezet onderwijs) voert projecten uit voor renovatie, up-to-date brandveiligheid en nieuwbouw(uitbreiding) van schoollocaties. BreedSaam (primair en speciaal onderwijs) voert projecten uit voor uitbreiding en nieuwbouw.

Wat hebben we ervoor gedaan

Mate van realisatie

Gerealiseerd

Toelichting

De gemeente Breda heeft de zorg voor onderwijshuisvesting overgedragen aan de schoolbesturen. Building Breda heeft aantal projecten lopen voor renovatie, up-to-date brengen van de brandveiligheid en nieuwbouw(uitbreiding). Building Breda heeft de opdracht om tijdelijke huisvesting te vervangen door permanente huisvesting.

 

Lopende projecten zijn:

 

Markenhage : Op de huidige locatie van het Markenhage College (Emerweg), worden drie middelbare scholen, namelijk het Markenhage College, Michaël College en Orion Lyceum, samengevoegd. Het bestaande gebouw van Markenhage wordt volledig verbouwd en daarnaast vindt nieuwbouw plaats in de vorm van een theaterzaal/CV-cluster. Oplevering is voorzien in het 4e kwartaal 2016.  Dit betekent dat het gebouw van het Michaëlcollege aan de Vijverstraat in Prinsenbeek beschikbaar komt voor een andere invulling. De nieuwbouw voor het Orion Lyceum aan de Emerweg betreft een  uitbreiding. De huidige locatie blijft ook in gebruik.

 

Mencia de Mendoza/Internationale School Breda: Dit betreft de renovatie van een bestaand complex en nieuwbouw van circa 5.000 m². Oplevering van de nieuwe school is voorzien 3e en 4e kwartaal 2017 afhankelijk van bezwaren.

 

De verwachting is dat de komende jaren géén panden worden afgestoten naar de gemeente. Het ROC is wel op zoek naar een nieuwe invulling voor het Michaëlcollege.

 

BreedSaam heeft een aantal projecten in gang gezet voor uitbreiding en nieuwbouw:

 

Brede school Geeren-Zuid: nieuwbouw, oplevering april 2017;

 

De Wisselaar/IKC Wishof: nieuwbouw, oplevering augustus 2017;

 

Bavel: Nieuwbouw Spindel en Tourmalijn, oplevering  zomer 2018.

 

 

Waarop gingen we rapporteren/verantwoorden

Status van de indicator