Financiering

Treasuryfunctie: taken en beleid

De treasury functie bestaat uit de taken financiering, cashmanagement en rente risicobeheer met als doel de organisatie te voorzien in de behoefte aan vreemd vermogen tegen zo laag mogelijke kosten en te beschermen tegen ongewenste financiële risico’s.
Het financieringsbeleid van de gemeente Breda stelt dat maximaal gebruikt wordt gemaakt van kortlopende financieringsmiddelen. Immers in normale marktverhoudingen geldt: hoe korter de looptijd, des te lager is de te betalen rente. Hierbij worden de kaders, de kasgeldlimiet en renterisiconorm,  van de wet Financiering Decentrale Overheden, in acht genomen. De kasgeldlimiet beperkt het renterisico op de netto vlottende schuld. De renterisico norm beperkt het renterisico op de vaste schuld.

Sturingsvariabelen bij de uitvoering van het financieringsbeleid zijn de gemiddelde rente en looptijd van de gemeentelijke schuld en - financiële activa,  en de tariefstelling op geld- en kapitaalmarkt. Het renteresultaat en de omslagrente zijn met ingang van 2018 geen sturingsvariabelen meer door de nieuwe BBV regelgeving over de rentetoerekening binnen de gemeentelijke begroting.
Het gaat hierbij om grote volumes, forse bedragen aan rente en aflossingen en omvangrijke geldstromen. De treasury functie is ondergebracht bij het Servicebedrijf, omvat 0,75 fte en is verdeeld over 2 functionarissen voor de borging van de procesgang.

Rente-ontwikkelingen in 2016

De ontwikkelingen op de geld- en kapitaalmarkt zijn  in 2016 wederom gedomineerd door de Europese centrale bank. Om de economie aan te jagen en de inflatiedoelstelling van 2% te bereiken houdt de ECB de rentetarieven nog op een zeer laag niveau.
Op de geldmarkt is de door de ECB vastgestelde depositorente bepalend geweest voor de tariefstelling voor de gemeenten. De depositorente is een van de drie rentetarieven die de ECB elke zes weken in het kader van haar monetair beleid vaststelt. De depositorente is de rente waartegen banken kortlopend  bij de centrale bank geld in bewaring kunnen geven. Deze rente is sinds juni 2014 negatief, en sinds maart 2016 op minus 0,4% vastgesteld.
De herfinancieringsrente is sinds maart 2016 0%. De herfinancieringsrente is de rente waartegen banken bij de ECB geld kunnen lenen. Met beide rentes beinvloedt de ECB de geldmarkt ten behoeve van haar inflatiedoelstelling.  
Op de kapitaalmarkt is door de opkoopacties van de ECB de rente op langlopende leningen het gehele jaar laag geweest (range van de 10 jaars benchmarklening in 2016 : 0,2% - 0,7%).

Financieringsbeleid

In 2016 is wederom maximaal – binnen de kaders van de kasgeldlimiet – kort gefinancierd via hoofdzakelijk 1-maands kasgeldleningen. De rentetarieven lagen hierbij tussen de 0,25% - 0,40% negatief.  
In 2016 is een bedrag van € 30 miljoen aan “langlopende” leningen aangetrokken met een looptijd van 1 jaar. Ook hierbij lagen de tarieven onder nul procent ( -0,215% en -0,24%).
2016 is dus het eerste jaar ooit geweest waarbij het aantrekken van nieuwe financieringsmiddelen bij de gemeente Breda geen rentelasten maar rentebaten ( iets boven de €225.000) gegenereerd heeft.  
De ontwikkeling van de langlopende schuldportefeuille en de financiële activa (voor het onderdeel langlopende leningen ) laat het volgende beeld zien:

Schuldportefeuille (langlopend)

Beginstand
Stand 1-01-2016

Nieuwe financiering

Afgelost

Eindstand
Stand 31-12-2016

leningen OG tbv gemeente

352.608.709

30.000.000

78.021.073

304.587.636

leningen OG tbv  woningbouw

  74.759.166

-

  2.574.678

  72.184.488

Totaal OG

427.367.875

30.000.000

80.595.751

376.772.124

leningen UG gemeente

 92.544.996

 3.370.000

 955.838

 94.959.158

leningen UG tbv  woningbouw

 81.312.834

-

 3.562.734

 77.750.099

Totaal UG

173.857.830

 3.370.000

 4.518.572

172.709.257

Netto langlopende schuld

253.510.044

26.630.000

76.077.178

204.062.866

De netto langlopende schuld is met bijna € 50 miljoen verminderd.

Verstrekte geldleningen en garanties

Er is in 2016 een lening van € 1,370 miljoen verstrekt ten behoeve van de restauratie van het Brouwhuis. De financiële afwikkeling loopt via een rekening courant verhouding met het Nationaal Restauratie Fonds. Daarnaast is € 2.000.000 aan Breedsaam verstrekt (1e trache van een lening ad € 10.000.000). Het restant van de lening wordt uiterlijk medio 2017 door Breedsaam  opgenomen.

Er zijn in 2016 2 garanties verstrekt. Er zijn geen achterstanden in betalingen op gegarandeerde leningen geconstateerd.

Renterisicobeheer

De wet FInanciering Decentrale Overheden (wet FIDO) bevat normen om het renterisico te beperken. Dit  gebeurt enerzijds door de omvang van kortlopende schuld < 1 jaar te beperken (kasgeldlimiet). Anderzijds door de jaarlijkse aflossing op de vaste schuld te maximaliseren (renterisiconorm). De normen met betrekking tot het renterisicobeheer, de kasgeldlimiet en de renterisiconorm, zijn in 2016 niet overschreden.  

Kasgeldlimiet

De kasgeldlimiet is een bedrag ter grootte van de 8,5% van de begroting. De kasgeldlimiet voor de gemeente Breda over 2016 bedraagt € 52 miljoen. De kasgeldlimiet is in de eerste twee kwartalen overschreden hetgeen binnen de wetgeving is toegestaan.. Dit is jaarlijks het geval en wordt veroorzaakt doordat in het eerste kwartaal van het jaar relatief veel subsidies worden uitgekeerd. De inkomsten van de gemeente Breda komen evenredig door het jaar heen binnen. De liquiditeitsbehoefte is daarom in de eerste twee kwartalen hoger dan in de 2e helft van het jaar. In het derde kwartaal is de kortlopende schuld weer onder de kasgeldlimiet gebracht. Het is niet toegestaan de kasgeldlimiet drie kwartalen op rij te overschrijden. Het gemiddeld opgenomen bedrag aan kortlopende financiering bedroeg in 2016 € 62 miljoen.

Renterisiconorm

De renterisiconorm is een bedrag ter grootte van 20% van de begrotingsomvang in het betreffende jaar. Van de langlopende schuld mag maximaal dat bedrag aan een rentewijziging onderhevig zijn (renteherzieningen en aflossingen). Bij een begrotingstotaal van ruim € 658 miljoen bedraagt de norm in 2016 ruim € 131  miljoen. Het bedrag aan aflossingen en renteherzieningen was ruim € 80 miljoen.  De onderschrijding van de norm was ruim € 50 miljoen.  

Schatkistbankieren

Sinds eind 2013 is schatkistbankieren voor decentrale overheden verplicht. Gemeenten hebben een rekening courant verhouding met het Rijk  om overtollig geld te stallen. Om het cashmanagement niet te verstoren heeft het Rijk middelen uitgezonderd, bijvoorbeeld het drempelbedrag. Dit is 0,75% van de begroting (tot € 500 miljoen) plus 0,2% van het meerdere. De drempelwaarde van Breda is in 2016 € 4 miljoen bij een geraamd begrotingstotaal van € 625 miljoen. Aangezien Breda geen structureel overtollig geld heeft maken we beperkt gebruik van de rekening courant verhouding met het Rijk.
Door het niet afromen van ING rekeningen is in het eerste kwartaal nog een overschrijding van de drempelwaarde geweest. De laatste 3 kwartalen lag het geconsolideerd saldo onder de drempelwaarde en is voldaan aan de wet.

Treasuryresultaat

Het netto treasury resultaat bestaat uit het saldo tussen het totaal van de rentelasten en de doorbelasting daarvan (de rentebaten). De rentelasten worden toegerekend aan de activa die ermee gefinancierd zijn. Het renteresultaat bedraagt bijna € 3 miljoen.
Het netto treasury resultaat en de toe te rekenen rente aan reserves en voorzieningen opgenomen komen uit op totaal € 11 miljoen.  Het aandeel toe te rekenen rente aan reserves en voorzieningen hierin bedraagt € 8 miljoen.