Inkomensverwerving

Thema 1.2: Inkomensverwerving

Product 1: Wet BUIG

Wat wilden we hiervoor doen

Maximaal inzetten op werk, meer uitstroom dan instroom in uitkeringen en binnen de grenzen blijven van het budget voor de uitkeringen (BUIG= Bundeling Uitkeringen Inkomensvoorzieningen Gemeenten). Mensen uit de doelgroep ondersteunen. Begeleiden van werkzoekenden die kunnen werken (inclusief mensen met een beperking) en uitzicht hebben op betaald werk, al dan niet beschut. Prioriteit voor mensen met een uitkering boven niet-uitkeringsontvangers. Investeren in dienstverlening aan jongeren onder de 27 jaar met én zonder uitkering. Investeren in de aanpak van (kwetsbare) jongeren. Investeren in projecten voor motivatie en gedragsverandering bij niet-gemotiveerden.

Wat hebben we ervoor gedaan

Mate van realisatie

Gerealiseerd

Toelichting

Ondanks de, nog bescheiden, groei in werkgelegenheid is in 2016  het aantal huishoudens met een bijstandsuitkering gestegen van 4.700 naar 4.945, een stijging met 5,3%. Dit is iets hoger dan het landelijk gemiddelde. Er is weliswaar sprake van een dalende werkloosheid, maar effecten van Rijksbeleid, zoals de verhoging van de pensioengerechtigde leeftijd en gewijzigde regelgeving ten aanzien van mensen met een beperking, evenals extra instroom door statushouders, zorgen voor een opwaarts effect. We zien dus verhoudingsgewijs steeds meer ouderen, mensen met een beperking en statushouders in de bijstand.

 

Om de tekorten op het inkomensbudget (BUIG) en Participatie (inclusief SW) te reduceren zijn diverse acties ondernomen. In december is de gemeenteraad geïnformeerd over de analyse van mogelijke oorzaken en de omvang van het BUIG tekort. Daarin is een actualisatie gegeven van de activiteiten op de terreinen werk, inkomen en activering waarvan we effect verwachten om te komen tot een reductie van het BUIG tekort. Op basis hiervan kunnen we een beroep doen op de landelijke vangnetregeling.

 

Zoals in december gerapporteerd hebben we in 2016 onder meer ingezet op

1. Preventie (instroombeperking) door:

a. Voorkomen oneigenlijk gebruik aan de poort;

b. Samenwerking onderwijs, uwv, bedrijfsleven en Mee in Baan Brekend Breda;

c. Jongeren die uitvallen matchen op werk;

d. Pilot gestart in oktober 2016 voorkomen doorstroom WW naar Participatiewet.

2. Uitstroom naar werk/zelfstandig ondernemerschap:

a. Intensivering samenwerking uitzendbranche en diverse projecten;

b. Plan van aanpak statushouders, waaronder statushouders bemiddelen naar werk;

c. Switch;

d. Coöperatief ondernemen vanuit de bijstand;

e. Beleid social return herijkt.

3. Voorkomen oneigenlijk gebruik:

a. We maken werk van preventie door goede voorlichting te geven. Wanneer onrechtmatigheden worden geconstateerd, wordt voordat actie wordt ondernomen ten aanzien van het wijzigingen of beëindigen van de uitkering, gekeken naar de persoonlijke omstandigheden van de cliënt en proberen we gedragsverandering te realiseren.

 

Waarop gingen we rapporteren/verantwoorden

Bredanaars met een uitkering

(Het aantal Bredanaars met een uitkering)

Status van de indicator

Gereed

Realisatie
2015

Begroting
2016

Realisatie
2016

Het aantal Bredanaars met een uitkering

4.945

Ondanks de, nog bescheiden, groei in werkgelegenheid is in 2016  het aantal huishoudens met een bijstandsuitkering gestegen van 4.700 naar 4.945, een stijging met 5,3%. Dit is iets hoger dan het landelijk gemiddelde.

 

De opbouw van ons klantenbestand wijzigt substantieel. Het aantal mensen ouder dan 65 jaar is per 31 december 2016 ten opzichte van 1 januari 2016 gestegen met 106,9 % (1,1 % van het totale bestand), en het aantal jongeren onder 27 jaar steeg met 23,8 % (9,4 % van het totale bestand). De stijging onder het aantal jongeren is vooral veroorzaakt door een toename van de jongeren met een arbeidsbeperking. De totale groep mensen met een arbeidsbeperking met arbeidsvermogen vormt inmiddels 1,7 % van het totale bestand. Deze groep neemt naar verwachting nog verder in omvang toe. Het aantal statushouders is met 55,7 % gestegen (12,7 % van het totale bestand).

 

Product 2: Sociale werkvoorziening

Wat wilden we hiervoor doen

Cliënten begeleiden, ondersteunen, bemiddelen en plaatsen op reguliere en gesubsidieerde werkplekken. Bemiddelen bij externe en interne werkstages. Cliënten plaatsen bij reguliere werkgevers in het kader van de Wet Sociale Werkvoorziening. Zorgen voor interne werkplekken in de Wet Sociale Werkvoorziening voor wie dat nodig is. Zorgen voor verantwoorde begeleiding en organisatie. Voorlichting, ondersteuning, bemiddeling en plaatsing voor de invulling van baanafspraken (Quotumwet).

Wat hebben we ervoor gedaan

Mate van realisatie

Gerealiseerd

Toelichting

Het beleid is er op gericht om personen in de WSW (1.214 personen in 2016) te plaatsen op een zo regulier mogelijke werkplek. Inmiddels werkt ongeveer 2/3 van deze mensen in de WSW op een externe werkplek in groepsdetachering, individuele detachering of begeleid werken bij externe werkgevers. In 2016 zijn in totaal 165 personen op individuele basis geplaatst waarvan 135 via individuele detachering en hebben 30 personen een begeleid werken plek, waarbij zij een arbeidscontract hebben bij een werkgever.

 

Soms komt het voor dat extern geplaatsten, al dan niet tijdelijk, moeten terugvallen op een interne werkplek bij de ATEA-groep. Oorzaken hiervan kunnen zijn: het vervallen van de functie bij de externe werkgever óf een (tijdelijke of structurele) toename van de beperkingen bij de betrokken persoon waardoor externe functievervulling (tijdelijk) te zwaar is. Aan de andere kant ontwikkelen intern geplaatsen (ook de zwakste doelgroepen) zich door de geboden ondersteuning zich ook regelmatig zodanig dat externe plaatsing wel tot de mogelijkheden gaat behoren. Dit laatste wordt mede gestimuleerd doordat vanuit het BSW Werkbedrijf samen met reguliere werkgevers bedrijfs- en werkprocesanalyses worden gemaakt waarbij reguliere functies/vacatures ook ‘passend’ worden gemaakt voor deze groep SW-medewerkers en waarbij tegelijkertijd toch de rendementsdoelstellingen van de betreffende bedrijven behaald blijven worden. Door middel van individuele trajectbegeleiding, job coaching, opleiding en persoonlijke ontwikkelingsplannen wordt deze dynamiek in interne en externe plaatsingen gefaciliteerd.

 

Waarop gingen we rapporteren/verantwoorden

Trajecten WSW

(Het aantal door het Rijk toegewezen trajecten)

Status van de indicator

Gereed

Realisatie
2015

Begroting
2016

Realisatie
2016

Het aantal door het Rijk toegewezen trajecten

1.196

1.204

In 2016 zijn 1.204 trajecten WSW gerealiseerd.

Werkstages

(Het aantal interne- en externe werkstages)

Status van de indicator

Gereed

Realisatie
2015

Begroting
2016

Realisatie
2016

Het aantal interne- en externe werkstages

400

614

In 2016 zijn 614 werkstages (in- en extern) ingezet.

Arbeidsbemiddeling en plaatsing

(Het aantal cliënten voor arbeidsbemiddeling en plaatsing)

Status van de indicator

Aandachtspunt

Realisatie
2015

Begroting
2016

Realisatie
2016

Het aantal cliënten voor arbeidsbemiddeling en plaatsing

4.400

3.835

In 2016 hebben in totaal 3.835 cliënten een traject gericht op arbeidsbemiddeling of activering doorlopen. Bij het opstellen van de begroting 2016 is een ruwe inschatting gemaakt van het aantal benodigde trajecten.

Begeleide zoekperiode cliënten

(Het aantal cliënten dat begeleid wordt)

Status van de indicator

Aandachtspunt

Realisatie
2015

Begroting
2016

Realisatie
2016

Het aantal cliënten dat begeleid wordt

1.900

1.517

De begeleide zoekperiode is een onderdeel van het uitstroomprogramma dat wordt ingezet bij personen die een uitkering aanvragen.  Bij het opstellen van de begroting 2016 was het beeld dat alle nieuwe instromers de begeleide zoekperiode aangeboden kregen. Later is er een andere inhoudelijke invulling gegeven. De begeleide zoekperiode is ingezet bij kandidaten van wie verwacht kon worden dat ze snel naar werk begeleid konden worden. In 2016 zijn in totaal 583 trajecten begeleide zoekperiode gestart.

E-support aan cliënten

(Het aantal cliënten dat door E-support ondersteund wordt)

Status van de indicator

Gereed

Realisatie
2015

Begroting
2016

Realisatie
2016

Het aantal cliënten dat door E-support ondersteund wordt

1.200

3.418

In de begeleide zoekperiode kregen kandidaten toegang tot de e-support, bestaande uit LDC en AtMonday. In 2016 zijn 584 personen gestart in de begeleide zoekperiode. Deze personen hebben in 2016 dus een actief aanbod in e-support gekregen. Het hoogtepunt van het totaal aantal werkzoekenden die stonden geregistreerd op At Monday uit Breda was afgelopen jaar 3.418. Het aantal Bredase bedrijven dat via een account met regelmaat zoekt in dat bestand is 195 (ook kunnen bedrijven buiten Breda zoeken in het bestand met Bredase kandidaten).

4x4-diagnose

(Aantal cliënten met 4x4-diagnose)

Status van de indicator

Aandachtspunt

Realisatie
2015

Begroting
2016

Realisatie
2016

Aantal cliënten met 4x4-diagnose

300

153

Er zijn 153 trajecten 4x4 diagnose uitgevoerd. Dit aantal blijft achter omdat de werkzaamheden voor een groot deel van de cliënten niet geschikt bleek.

Product 3: Re-integratie publieke taken

Wat wilden we hiervoor doen

Publieke taken uitvoeren: opstellen plan van aanpak, ondersteuning re-integratie, administratieve registratie, in- en externe leerwerkstages en activeringsplekken, vacatureverwerving, jobcarving, arbeidsbemiddeling en monitoren voortgang re-integratie. Samen met het (speciaal) onderwijs en zorginstellingen zorgen voor werk-dagbesteding voor AWBZ-cliënten.

Wat hebben we ervoor gedaan

Mate van realisatie

Gerealiseerd

Toelichting

De verschillende re-integratietaken zijn uitgevoerd. Conform uitvoeringsplan zijn cliënten ondersteund in de re-integratie op basis van een plan van aanpak. Daarbij zijn instrumenten ingezet als leer-werktrajecten en arbeidsbemiddeling. Door middel van een actieve werkgeversbenadering binnen het WSP zijn vacatures verworven voor deze doelgroep. Voor de nieuwe doelgroepen voor mensen met beperking zijn instrumenten als job coaching en loonwaardebepaling ingezet.

Waarop gingen we rapporteren/verantwoorden

Mate van arbeidsparticipatie

(Mate van arbeidsparticipatie voor mensen met een uitkering of gesubsidieerde baan in de Participatiewet of Wet Sociale Werkvoorziening)

Status van de indicator

Gereed

Genoemde activiteiten zijn uitgevoerd conform het Uitvoeringsplan Participatie. Maatwerkvoorziening 2016: 1.955 arbeidsbemiddeling, 2.990 zorg en activering en 1.204 (oude) SW.

Arbeidsmatige dagbestedingsplaatsen

(Het aantal arbeidsmatige dagbestedingsplaatsen)

Status van de indicator

Aandachtspunt

Realisatie
2015

Begroting
2016

Realisatie
2016

Het aantal arbeidsmatige dagbestedingsplaatsen

100

37

In de samenwerking met Amarant (Pauwer) en GGZ biedt de gemeente enkele plekken voor arbeidsmatige dagbesteding binnen de muren van de ATEA-groep. Daarbij is de verdeling gemaakt dat ATEA-groep voor de ruimte en de acquisitie van werk zorgt. De zorgpartners zijn verantwoordelijk voor de begeleiding van de mensen in de dagbesteding.

 

Ten aanzien van de 100 arbeidsmatige dagbestedingstrajecten, zijn er (exclusief de leerlijnen in het kader van de VSO) bij ATEA als onderaannemer 37 dagbestedingswerkplekken gerealiseerd die in 2016 zijn ingevuld met 71 personen. Daarnaast zijn er overeenkomsten gesloten met zowel GGZ- als VG-organisaties om dit aantal te laten toenemen en waarbij ATEA als samenwerkingspartner ook een intensievere rol krijgt op basis van het vergoedingenstelsel Wlz.

 

Sociale activerings- en werkgewenningplekken

(Het aantal sociale activerings- en werkgewenning plekken)

Status van de indicator

Gereed

Realisatie
2015

Begroting
2016

Realisatie
2016

Het aantal sociale activerings- en werkgewenning plekken

500

591

In 2016 zijn 591 trajecten voor sociale activering en werkgewenning gerealiseerd. Daarnaast zaten 564 cliënten in een hulpverleningstraject.

Stageplekken leerlingen praktijk- en speciaal onderwijs

(Het aantal stageplekken voor leerlingen van het praktijkonderwijs en het voortgezet speciaal onderwijs)

Status van de indicator

Op schema

Realisatie
2015

Begroting
2016

Realisatie
2016

Het aantal stageplekken voor leerlingen van het praktijkonderwijs en het voortgezet speciaal onderwijs

50

48

In 2016 zijn 48 stageplekken voor praktijk- en speciaal onderwijs ingevuld.

Product 4: Participatie

Wat wilden we hiervoor doen

Rechtmatigheids-, re-integratie- en doelmatigheidstaken uitvoeren voor cliënten. Beoordelen en toekennen van aanvragen (onder andere levensonderhoud WWB, loonwaardebepaling, doelgroepenregister en Bijzondere Bijstand). Terugdringen van het (financieel) beroep op uitkeringen in de Participatiewet. Samenwerken met Stichting Werk aan de Wijk en andere maatschappelijke organisaties aan werk en sociale activering. Inzetten van sociale activeringsprojecten en –trajecten en werkgewenningsplekken voor activeringskandidaten. Gebruik van de Alfacheque stimuleren.

Wat hebben we ervoor gedaan

Mate van realisatie

Gerealiseerd

Toelichting

Voor alle Bredanaars met een gemeentelijke uitkering zijn rechtmatigheids- re-integratie en doelmatigheidstaken uitgevoerd door de Participatiecoaches. In 2016 zijn 2388 aanvragen levensonderhoud beoordeeld en 1470 toegekend. Om de tekorten op het inkomensbudget (BUIG) en Participatie (inclusief SW) te reduceren zijn diverse acties ondernomen (zie onder product 1).

 

Kandidaten met een grote afstand tot de arbeidsmarkt zijn begeleid richting participatie door de participatiecoaches. Meestal is activering, door middel van het verrichten van maatschappelijk nuttig werk, de beste manier om te werken aan hun re-integratie. Veel mensen zijn al actief in hun buurt of in verenigingen en leveren een maatschappelijke bijdrage. Participatiecoaches begeleiden de klanten die dat nog niet doen naar een geschikte plek. Daarbij werkten we intensief samen met diverse partners, want die plekken zijn vooral bij de talrijke maatschappelijke organisatie in stad, wijk en dorp te vinden.

 

Sommige kandidaten hebben meer begeleiding nodig. In succesvolle activeringsprojecten zoals Scoor een Baan, het winkeltje in het Elisabeth en de Belastingtuin leiden een intensieve begeleiding door de klantmanager, training on-the-job, de mix van doelgroepen en het werken in een ‘echte organisatie’ tot tevreden cliënten die weer het gevoel krijgen mee te tellen in de samenleving.

 

In 2016 is een verkenning uitgevoerd naar herpositionering van Werk aan de Wijk. In 2017 wordt op basis van deze verkenning een inrichtings- en verbeterplan gemaakt voor de toekomst van Werk aan de Wijk. De dienstverlening wordt voortgezet en er wordt ingezet op kwaliteitsverbetering, een meer commerciële bedrijfsvoering en mogelijkheden onderzoeken om  bepaalde diensten over te dragen aan marktpartijen.

 

Verder hebben we in 2016 nieuwe stappen gezet in de doorontwikkeling van het coöperatief ondernemen dat door de Bredase coöperaties de Vrije Uitloop en Ons coöperatief landelijk op de kaart is gezet. In november 2016 heeft dit geleid tot toetreding van de gemeente als sociaal aandeelhouder van De Vrije Uitloop. We blijven hier ruimte voor bieden en gaan in samenwerking met beide coöperaties door met het ontwikkelen van deze nieuwe vorm van participatie.

 

Waarop gingen we rapporteren/verantwoorden

Garantiebanen

(Aantal garantiebanen in de regio en bij de overheid)

Status van de indicator

Gereed

Realisatie
2015

Begroting
2016

Realisatie
2016

Aantal garantiebanen in de regio en bij de overheid

715

1.189

In de ‘Regionale trendrapportage derde kwartaal 2016’ van het UWV is te zien dat er in West-Brabant reeds 1.189 baanafspraken zijn, ruim boven de doelstelling van 715 voor eind 2016. Een groot deel hiervan zijn extra detacheringen vanuit de SW. Exclusief SW detacheringen zijn er in West-Brabant in totaal 367 baanafspraken gerealiseerd.

 

Hoewel we regionaal goed in de pas lopen met het aantal baanafspraken, blijven de plaatsingen vanuit de gemeentelijke doelgroep in Breda achter. Als we de SW detacheringen en de personen met WAJONG uitkering buiten beschouwing laten zijn er in Breda in 2016 in totaal 11 personen geplaatst op een baanafspraak. Dit aantal willen we minimaal verdubbelen in 2017 en nogmaals verdubbelen in 2018.

 

Positief is dat we voorop lopen in de uitvoering van Beschut werk (inmiddels verplicht gesteld door het Rijk). In april 2016 waren er landelijk slechts 115 plekken voor beschut werk gerealiseerd. De gemeente Breda had op dat moment 15 medewerkers in dienst in het beschut werk, inmiddels zijn dat er 29.

 

Product 5: Re-integratie

Wat wilden we hiervoor doen

Uitvoeren van re-integratietaken voor cliënten, zoals: Opstellen plan van aanpak; Ondersteuning re-integratie; Administratieve registratie; Invullen leer-werktrajecten; Vacatureverwerving; Jobcarving; Loonwaardebepaling; Arbeidsbemiddeling; Monitoren van de voortgang van de re-integratie.

Wat hebben we ervoor gedaan

Mate van realisatie

Gerealiseerd

Toelichting

De verschillende re-integratietaken zijn uitgevoerd. Conform het uitvoeringsplan zijn cliënten ondersteund in de re-integratie op basis van een plan van aanpak. Daarbij zijn instrumenten ingezet als leer-werktrajecten en arbeidsbemiddeling. Door middel van een actieve werkgeversbenadering binnen het werkgeversservicepunt (WSP) zijn vacatures verworven voor onze doelgroep. Voor de nieuwe doelgroepen van mensen met beperkingen zijn instrumenten als job coaching en loonwaardebepaling ingezet.

Waarop gingen we rapporteren/verantwoorden

Re-integratietrajecten

(Uitgevoerde re-integratietrajecten voor cliënten)

Status van de indicator

Op schema

Realisatie
2015

Begroting
2016

Realisatie
2016

Uitgevoerde re-integratietrajecten voor cliënten

1.290

Kandidaten die bemiddeld konden worden naar werk volgden het uitstroomprogramma. Het uitstroomprogramma kan uit verschillende onderdelen bestaan:

 

Begeleide zoekperiode (periode van 4 weken met directe bemiddeling en inzet op lichte begeleiding sollicitatievaardigheid voor aanvang uitkering);

 

Toppersaanpak (weinig talentontwikkeling nodig, directe bemiddeling en ondersteuning sollicitatievaardigheden);

 

Aanbodversterking (inzet op talentontwikkeling, vervolgens  bemiddeling en ondersteuning sollicitatievaardigheden);

 

Switch (traject gericht op motivatie- en gedragsverandering).

 

Op 1 januari 2017 waren er2.329 personen met een uitkering die een overbrugbare afstand tot de arbeidsmarkt hebben. Daarvan waren 1.290 klanten actief binnen het uitstroomprogramma.

 

In onderstaande tabel is te zien hoe vaak één van bovenstaande trajecten uit het uitstroomprogramma is gestart in 2016 en hoe veel kandidaten in 2016 één van bovenstaande trajecten hebben afgerond.

 

                           Start traject in 2016 Traject afgerond in 2016

Begeleide zoekperiode               583                                588

Toppersaanpak                            221                                   266

Aanbodversterking                      641                                   508

switch                                              72                                     88

TOTAAL UP                                 1.517                                1.450

 

Op 1 januari 2017 waren er 3.362 cliënten met een grote afstand tot de arbeidsmarkt. Daarvan volgden 668 personen een activeringstraject, 564 personen een hulpprogramma, 208 personen een combinatie van beiden en 242 personen volgden een ander traject.

 

Naast de trajecten die door gemeente zelf zijn uitgevoerd zijn in 2016 ook diverse trajecten en initiatieven van externe partijen ingezet, bijvoorbeeld vanuit de re-integratieproeftuin. Enkele goede voorbeelden hiervan zijn een inspiratie workshop ontwikkeld door een ervaringsdeskundige uit de doelgroep, een aanpak voor alleenstaande moeders en een platform voor en door werkzoekenden. Maar ook buiten de re-integratieproeftuin zijn diverse trajecten en samenwerkingen opgezet. Bijvoorbeeld met sportverenigingen binnen het project Scoor een Baan, waarin de vereniging een werkervaringsplaats biedt en hun netwerk inzet om kandidaten te bemiddelen naar werk.