Uitvoeren van de gemeentelijke grondexploitaties met betrekking tot het realiseren van bedrijventerrein, zoals Rithmeesterpark en Heilaar-Noord. In 2016 zijn alle projecten zover gevorderd dat gronden uitgegeven kunnen worden en bedrijven zich kunnen vestigen. De BrIM wordt ingezet op acquisitie van nieuwe bedrijven.

Mate van realisatie

Gerealiseerd

De opleving in de markt van bedrijventerreinen is in Breda goed merkbaar. Het Rithmeesterpark is op het juiste moment beschikbaar gekomen in de markt. Er is grote interesse van bedrijven om zich in Breda te vestigen. Over deze positieve ontwikkeling op de markt (en op het resultaat grondbedrijf) voor bedrijventerreinen en andere economische sectoren wordt in het Meerjarenperspectief Programmering en Grondbeleid (MPG) inzicht gegeven. Voor de activiteiten van de BrIM wordt verwezen naar product 2 Economische Zaken.

Grondexploitaties

(Uitvoering van gemeentelijke grondexploitaties)

Status van de indicator

Gereed

De realisatie van de grondexploitaties bedroeg in 2016 in totaal 6,3 ha. Het verschil met de begroting is met name het gevolg van de levering van het Douaneterrein, die bij het opstellen van de begroting nog in 2015 was verwacht. De grondexploitaties Adriaan Klaassen Bedrijven en het Douaneterrein zijn geliquideerd. De gronden voor de bewaakte truckparking zijn eind 2016 in erfpacht uitgegeven (grondexploitatie Douaneterrein). De laatste percelen van Adriaan Klaassen Bedrijven zijn verkocht. De grondexploitatie Werkdonken is in 2016 afgesplitst van Waterdonken omdat woningbouw en bedrijventerreinen afzonderlijk gepresenteerd moeten worden vanuit de jaarrekeningvoorschriften.

Top Dienstverlening aan ondernemers in onze stad, dorpen en wijken. Actualiseren van de Visie Binnenstad. Werkgelegenheid stimuleren in met name maintenance, logistiek, biobased economy, creatieve industrie, leisure en zorg. Vernieuwing en economische ontwikkelingen in kansrijke sectoren. Verdere samenwerking op concurrentiekracht, arbeidsmarkt en vestigingsklimaat (onder andere regionaal platform Arbeidsmarkt West-Brabant (rpA), Brabantse Ontwikkel Maatschappij (BOM), Regionale Ontwikkelingsmaatschappij voor West-brabant (REWIN) en Strategic Board Delta Region). Sociaal economische samenwerkingsafspraken uitvoeren met gemeenten uit de regio. Verbindingen leggen en ruimte maken voor onderwijs en bedrijfsleven. Verbinding leggen met ondernemers bij uitvoeren van de Participatiewet. Stimuleren en mogelijk maken van start-ups. Tegengaan van leegstand van kantoren, winkels en zorgvastgoed (inventieve oplossingen). Benutten en stimuleren van de juridische mogelijkheden om vormen van tijdelijk gebruik toe te kunnen staan. Verbinding leggen met het proces van Breda Next en uitwerking van de visie binnenstad om leegstand tegen te gaan. Meedoen in de proeftuin compacte en vitale winkelgebieden (project van het Ministerie van Economische Zaken). (Vrijwillige) stedelijke ruilverkaveling (bijdrage aan het compacter maken van binnensteden). Ruimte voor nieuwe initiatieven en experimenten (onder andere Stadslabs). De gebiedsprofielen van Breda Next uitwerken en centrum-management inrichten. Bestedingsplan Binnenstad uitvoeren. Ondernemersfonds Breda opzetten en inrichten. Breda wordt ‘smart data city’ (digitale binnenstadsontwikkeling). Samen met de VVV, Stichting Toeristisch fonds, ondernemers en de NHTV het toerisme en de promotie van Breda stimuleren. Citymarketing breed opzetten en inrichten, samen met partners in de binnenstad.

Mate van realisatie

Gerealiseerd

Economische stimulering:

Ondernemers zijn betrokken bij het verbeteren van de dienstverlening door middel van een Peiling Ondernemersklimaat, de nieuwe website en de procedures voor vestiging.  Starters werden in 2016 via diverse programma’s ondersteund: naast het basisprogramma Business Coach Breda en de huisvesting in Incubator Breda waren er speciale trajecten voor uitkeringsgerechtigden, statushouders, innovatieve -en  gaming-startups.

Voor de kansrijke sectoren zijn diverse samenwerkingen opgezet, meestal in triple helix verband (met onderwijs/kennisinstellingen en bedrijfsleven), onder meer  NHTV, Avans en ROC, en de kennisinstituten zoals World Class Maintenance, Dinalog, KDC (kennis distributie centrum) Logistiek, City of Imagineers, Expertisecuntrum BBE en BAC (biopolymeren applicatie centrum). De innovatiekracht vanuit het onderwijs door kennisdisseminatie draagt bij aan de innovatiegraad van het bedrijfsleven en daarmee de concurrentiepositie.  Daarnaast is het doel om juist gekwalificeerde studenten te laten instromen op de arbeidsmarkt. Verder worden diverse projecten voor Business Development in de regionale topsectoren Logistiek, Maintenance en Biobased zoals afgesproken grotendeels uitgevoerd door REWIN. Daarnaast is door REWIN en de Gemeente Breda een gezamenlijk project opgezet “Kansrijk MKB”.

Een actief promotie- en acquisitiebeleid (NV BrIM) heeft ertoe geleid dat we in 2016 een aantal spraakmakende bedrijven hebben weten te overtuigen om zich in Breda te vestigen. Onderdeel van deze aanpak is uiteraard intensieve samenwerking met partijen als BOM en REWIN. Voorbeelden van nieuwvestigers zijn onder meer Vroon, Janssen-Cilag, Galderma, DHL Express, QNP, Zuyderleven, Kapimex en Carl Zeiss.

Binnenstad:

De actualisatie van de Visie Binnenstad zal in 2017 onderdeel gaan uitmaken van de nieuw geformuleerde Opgave Binnenstad. In 2016 is via de landelijke Retaildeal verder samengewerkt met partijen aan een gezonde toekomst voor de binnenstad en voor de lokale en regionale detailhandelsstructuur. Onderdeel daarvan was het op regionaal niveau in beeld brengen van alle plancapaciteit, inventariseren van kansrijke en kansarme gebieden en het opstellen van een regionale uitvoeringsagenda. Dit op basis van de eerder vastgestelde regionale detailhandelsstructuurvisie voor West-Brabant.

Met partijen is verder gewerkt aan het draagvlak voor het Ondernemersfonds in de binnenstad. De gebiedsprofielen en het ‘Plan van aanpak’ vormden daarbij de basis. Op 1 januari 2016 is het Ondernemersfonds voor de binnenstad van Breda van start gegaan waarmee alle ondernemers in de binnenstad via reclamebelasting € 330.000,- opbrengen. Deze middelen worden door het Ondernemersfonds ingezet  om het economisch functioneren van de binnenstad te verbeteren.  Dit fonds wordt ook betrokken bij de aanpak van leegstand, bijvoorbeeld door het onderzoeken van (vrijwillige) stedelijke ruilverkaveling.

In de Willemstraat en Valkenberg is de ondergrondse infrastructuur door de aanleg van elektriciteits- en glasvezelnetwerken volledig voorbereid op toekomstige Smart City projecten. Via de living labs smart city worden 15 projecten uitgevoerd. Momenteel zijn er drie uitgevoerd, wifi in de binnenstad, slimme verlichting en passantentelling/crowdmanagement. Het living lab Willemstraat is voorzien van hoogwaardige infrastructuur en het bedrijfsleven wordt uitgenodigd te experimenteren met innovatieve toepassingen op het gebied van beheer, evenementen en retail.

Om het toeristisch bezoek te verhogen is met name promotie gemaakt voor grote Bredase evenementen; bestaande, maar ook nieuwe zoals Winterland. Ook is er aantal publicaties over toeristisch Breda tot stand gekomen en is een passantensteiger aangelegd.  Daarnaast is ook geïnvesteerd in de aankleding van de binnenstad tijdens Serious Request en Winterland. Samen met partners in de gemeente is een plan ontwikkeld voor de citymarketingorganisatie. Op basis van dit plan wordt de nieuwe citymarketingorganisatie in 2017 gerealiseerd. In deze nieuwe organisatie worden de VVV taken ondergebracht.

Ruimtelijk-economisch:

In 2016 is circa 35.000 m2 kantoren omgezet naar andere functies. Hierin zijn onder meer de herontwikkeling van Gasthuyspoort, de transformatie van kantoren naar studentenhuisvesting aan de Tramsingel en de transformatie van een kantoorpand naar onderwijsdoeleinden voor Avans aan de Claudius Prinsenlaan in opgenomen. Via Business Coach Breda worden startende bedrijven gekoppeld aan leegstaand vastgoed in de binnenstad en aanloopstraten. Zie hetgeen is opgenomen onder de indicator Leegstand.

Samenwerking:

Er zijn in flinke stappen gezet in de doorontwikkeling van de regionale samenwerking. Met BOM en REWIN zijn de nieuwe samenwerkingsafspraken gemaakt. De governance structuur in de regio West-Brabant is onder de loep genomen met een herijking van de taken en het onderling functioneren van Strategic Board, RWB en REWIN. Er komt meer focus komt te liggen op ruimtelijke en economische thema's. Qua beleid is er afstemming geweest over diverse thema's zoals werklocaties, breedband, vrije tijd en arbeidsmarkt. Voor economische stimulering heeft REWIN een belangrijk aandeel in de uitvoering gehad (acquisitie, business development en kansrijke sectoren).

Op het gebied van arbeidsmarkt geven we samen met de partners in de regio invulling aan het regionale Uitvoeringsprogramma “West Brabant werkt aan morgen 2016-2020” onder verantwoordelijkheid van het regionaal platform Arbeidsmarkt West-Brabant. In het Werkgeversservicepunt Breda trekken het UWV, de Sociale Werkvoorziening en de werkgeversadviseurs van de gemeente samen op richting werkgevers. Enkele projecten gericht op een flexibele arbeidsmarkt zijn: Flexicurity, Sociale innovatie, Grensoverschrijdend werken en kennispact.  Voor wat betreft aansluiting op de vraag van het bedrijfsleven hebben we projecten zoals: beroepennavigatie , Stage- en leerbanenoffensief, projecten voor extra (zij)instroom in kansrijke sectoren, zorgpact en Centrum voor mobiliteit en logistiek. Voor de inzet op een inclusieve arbeidsmarkt hebben we o.a. projecten voor jongeren, ouderen, realiseren van de baanafspraken en social return. Er zijn diverse innovatieve projecten en trajecten in de re-integratieproeftuin uitgevoerd en er heeft doorontwikkeling van coöperatief ondernemerschap (de vrije uitloop / ons coöperatief) plaatsgevonden.

Visie Binnenstad

(Actualiseren Visie Binnenstad)

Status van de indicator

Gereed

Er is in 2016 een inventarisatie gemaakt van de stand van zaken met betrekking tot de opgaven voortkomend uit de Visie Binnenstad. Hierbij is ook geïnventariseerd welke nieuwe ontwikkelingen en opgaven er zijn. De actualisatie van de Visie Binnenstad is hiermee vervangen door de Opgave Binnenstad.

Tevredenheid ondernemers

(Meting tevredenheid ondernemers)

Status van de indicator

Gereed

De specifieke mening van Bredase ondernemers over Topdienstverlening wordt niet gemeten. Wel wordt de waardering van ondernemers voor de dienstverlening van de gemeente gemeten in de Peiling Ondernemersklimaat. Het algemene rapportcijfer voor de dienstverlening van de gemeente is een 6,1 (het Nederlandse gemiddelde is 6,0 bron: Totta/Ecorys).

Werkgelegenheid

(Uitvoering activiteiten en regelingen om werkgelegenheid te stimuleren)

Status van de indicator

Op schema

In 2016 is de Economische Agenda Breda aangenomen. Deze bevat een plan en focus om te komen tot werkgelegenheidsgroei in de komende jaren. In 2016 zijn impulsgelden beschikbaar gesteld die als volgt zijn ingezet:

Het stimuleren van de creatieve sector, ondersteuning van de verdere professionalisering van City of Imagineers en onderzoek naar het opzetten van een Centre of Excellence voor de creatieve sector.

Het stimuleren van startende bedrijven, versterken van het ondernemerschap van ZZP-ers en de doorgroei van startende bedrijven.  Acties die zijn ingezet zijn onder meer:

Een groot ZZP-congres in samenwerking met de Kamer van Koophandel;

Een e-learning platform in samenwerking met Starterscentra West-Brabant;

Ondersteuning van de Starterslift voor innovatieve Bredase ondernemers die niet aan kennisinstellingen zijn verbonden;

De Groei-ondernemers Challenge (pilot doorgroei jonge bedrijven);

Kansrijk MKB (extra inzet accountmanagement op innovatieve bedrijven en potentiële groeiers, in samenwerking met REWIN);

Ook hebben we meegewerkt aan een Living Lab van logistieke startup Parcer.

Bestedingsplan Binnenstad

(Uitvoering Bestedingsplan Binnenstad)

Status van de indicator

Op schema

De uitvoering van het bestedingsplan ligt op schema. Ook is er grote vooruitgang in het draagvlak onder ondernemers. Het vervolg van de uitvoering van het bestedingsplan wordt meegenomen in de Opgave Binnenstad.

Ondernemersfonds

(Opzetten Ondernemersfonds Breda)

Status van de indicator

Gereed

In 2016 is het Ondernemersfonds voor de binnenstad van Breda opgericht, waaraan alle ondernemers bijdragen. Er wordt samengewerkt aan het versterken van de binnenstad, ondermeer door profilering en promotie, uitstraling, veiligheid en communicatie.

Bezoekers binnenstad

(Stijging van het aantal bezoekers in de binnenstad)

Status van de indicator

Op schema

Het aantal bezoeken aan Breda door Nederlandse dagtoeristen bedroeg in 2015 (Bron NBTC-NIPO):

2.214.000 bezoeken (een daling van circa 20% ten opzichte van 2014);

947.000 bezoekers (ongeveer gelijk gebleven).

In 2016 zijn als belangrijkste acties om het toerisme te stimuleren uitgevoerd:

Impuls gegeven aan het watertoerisme door het realiseren van aanlegsteigers (Koningssteiger is in 2016 geopend, de andere steigers volgen in 2017);

Lichtplan uitgevoerd voor Willemstraat en Grote Kerk. De dynamische verlichting geeft een impuls aan de sfeer in de binnenstad;

Aan de Nijverheidssingel zijn 8 camperplaatsen geopend. Om nieuwe doelgroepen naar Breda te trekken;

Er is met diverse stakeholders in de gemeente gewerkt aan de totstandkoming van een citymarketingorganisatie;

Er is een ontwerp visie hotelbeleid vastgesteld;

Breda nam deel aan Brabantbrede promotie acties zoals Brabantnacht en het JeroenBoschjaar.

Het budget wordt op basis van de Bredase agenda voor public affairs en lobby gericht ingezet voor versterking van de positie van Breda in relatie tot (de agenda’s van) de regio, de Provincie, Rijk en Europese Unie. Versterking van onze public affairs en lobbykracht dient te leiden tot een beter inzicht in elkaars agenda's, tot het gericht onderhouden en uitbouwen van de ambtelijk, bestuurlijke en politieke netwerken en tot betere benutting van (co)financiering door de EU, het Rijk en de provincie. Dit is noodzakelijk voor gerichte beleidsbeïnvloeding, reputatiemanagement en financiële samenwerking om de inhoudelijke ambities en belangen van Breda goed te kunnen behartigen. Het budget wordt tevens ingezet voor ondersteuning van verwerving van provinciale, nationale en Europese inkomende subsidies, die worden benut als (co)financiering om Bredase beleidsambities te realiseren. De doelen die we in 2016 gaan realiseren zijn public affairs versterken en het binnenhalen van subsidies om beleidsambities te behalen.

Mate van realisatie

Gerealiseerd

Om de Bredase beleidsambities te realiseren en haar public affairs te realiseren zijn in 2016 tal van activiteiten uitgevoerd c.q. opgestart. Deze zijn opgenomen onder de indicatoren “Public affairs” en “Subsidies”.

Public affairs

(Versterken van de public affairs)

Status van de indicator

Gereed

Het ESC budget is op basis van de Bredase agenda voor public affairs en lobby gericht ingezet voor versterking van de positie van Breda in relatie tot de agenda’s van de regio, de Provincie, het Rijk en de Europese Unie. In 2016 heeft hiertoe een scala aan activiteiten plaatsgevonden. Hiervan wordt een deel (mede-) bekostigd uit het werkbudget ESC:

Deelname aan de Acces City Award (er is budget ingezet voor een extern bureau dat het proces heeft gecoördineerd);

Organisatie van het COREPER werkbezoek in het kader van het Nederlands EU voorzitterschap;

Het naar Breda halen en mede organiseren van verschillende Interreg bijeenkomsten (programma’s Vlaanderen-Nederland en Interreg 2Seas);

Deelname aan het Eurocities netwerk;

Werkbezoek aan het Comité van de Regio’s te Brussel in het kader van deelname aan MOOC ‘EU funding for regions and cities’.

Subsidies

(Toegekende subsidies)

Status van de indicator

Gereed

In 2016 zijn verschillende Europese projecten gehonoreerd, waarmee we cofinanciering hebben verkregen om Bredase projecten te realiseren, waaronder:

BISEPS (Interreg 2seas): subsidie voor het intensiveren van het gebruik van duurzame energieopwekking op bedrijventerrein Hazeldonk;

See2Do (Interreg Vlaanderen-Nederland): binnen dit project wordt onderzocht hoe particulieren via warmtebeelden gestimuleerd kunnen worden tot het nemen van maatregelen en hoe hieruit optimaal informatie kan worden afgeleid;

Triple A (Interreg 2seas): binnen dit project worden andere manieren onderzocht om bewoners tot energiezuinig gedrag en energiemaatregelen te bewegen. Dit gebeurd onder andere via slimme digitale "instrumenten", waarmee het energieverbruik wordt teruggekoppeld naar de bewoner.

Ruimte maken voor de organisatoren van evenementen. Verder op de kaart zetten van Breda met aansprekende evenementen, zoals Serious Request 2016. Breda promotioneel, economisch, cultureel en toeristisch op de kaart zetten, samen met de Bavelse Berg en andere partners. Een programmering maken voor evenementen waarbij de lasten en baten voor de binnenstad worden meegewogen in het bepalen van de locatie. Herzien van het kader en het stelsel van leges en precario voor de (grote) evenementen.

Mate van realisatie

Gerealiseerd

Wat evenementen betreft was 2016 een dynamisch jaar, waarin Breda promotioneel, economisch, cultureel en toeristisch goed op de kaart is gezet. Het aantal evenementen dat zich in onze gemeente vestigt groeit nog steeds, waaronder enkele interessante nieuwkomers. Dit zorgt enerzijds voor een levendig klimaat en vraagt anderzijds om aandacht voor de balans tussen leefbaarheid en vermaak. Uitdaging hierbij is een programmering waarbij de lasten en baten voor de binnenstad worden meegewogen, bijvoorbeeld bij het bepalen van de locatie. Daarom zal locatiebeleid een belangrijk onderdeel gaan uitmaken van het evenementenbeleid. Op dit gebied is in 2016 wat geëxperimenteerd. Zo vond een meerdaags dancefeest plaats aan de Lage Aard, kon Ginneken voor het eerst genieten van een eigen Nederlandstalig poppodium, kwam Redbull met een nieuw parcoursevenement voor wielrenners naar Breda en vond het eerste wijkgerichte foodtruck evenement in het Van Sonsbeeckpark plaats. In voorbereiding op het evenementenbeleid is uitgebreid gesproken met organisatoren, omwonenden en andere belanghebbenden.

Op 5 mei is een langgekoesterde ambitie verwezenlijkt met de opening van het buitenterrein van Breepark, de nieuwe evenementenlocatie van Breda. De eerste buitenevenementen hebben er plaatsgevonden en aan de evenementenhal, De Bree, die tevens zal voorzien in diverse horeca en overige leisure, werd druk gebouwd.

Ook is er een start gemaakt met een hopelijk structurele winterprogrammering. Aanleiding is de verwelkoming van het Glazen Huis van 3FM, dat in het kader van Serious Request voor de tweede keer in Breda landde. Het Glazen Huis stond op de Grote Markt en trok veel bezoekers naar de stad. Dit heeft er, in combinatie met de uitgebreide  aandacht in de (landelijke) media, voor gezorgd dat het evenement promotioneel van grote waarde is geweest voor de gemeente. Breda kwam bovendien op haar mooist in beeld omdat enkele Bredase ondernemers de gelegenheid aangrepen om een nieuw, grootschalig winterfestival te lanceren: Winterland. Het evenement zorgde voor een winterse aankleding en belichting van de binnenstad, compleet met ijsbaan, familiekermis en kerstmarkt en heeft de ambitie uitgesproken jaarlijks te willen terugkeren. Hiermee komt wellicht een langgekoesterde wens in vervulling van Bredase ondernemers en inwoners: een jaarlijks winterevenement met een brede programmering dat niet alleen levendigheid en sfeer in de gemeente brengt, maar ook de lokale economie een boost geeft, goed is voor de stadspromotie en een waardevolle aanvulling is op het evenementenaanbod, dat zich tot op heden bijna uitsluitend op het zomerseizoen richtte.

Programmering

(Uitvoering programmering evenementen)

Status van de indicator

Gereed

De uitvoering van de programmering van evenementen is verlopen conform planning. Daarbij hebben enkele nieuwe evenementen plaatsgevonden die vooraf niet voorzien waren. Zie hiervoor hetgeen opgenomen is, onder product 4 Evenementen.